ΠΑ. Σ. ΟΙ. Π. Α.

Πανελλήνιος Σύλλογος Οικογενειών Πεσόντων Αεροπόρων

Panhellenic Association of Families Lost in Action Aviators

Λεύκωμα

ΑΘΑΝΑΣΑΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ του Σπυρίδωνα

ΒαθμόςΑνθυποσμηναγός Υπηρεσία / Μοίρα336 Μοίρα Διώξεως ΑεροσκάφοςHawker Hurricane Mk I/Mk II/Mk IIB/Mk IIC

Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε το 1921 στην Τανάγρα Βοιωτίας.

Τον Σεπτέμβριο του 1940 εισήλθε στο Τμήμα Αξιωματικών της Σχολής Αεροπορίας. Μετά την κατάρρευση του Ελληνικού Μετώπου το 1941 έφυγε στη Μέση Ανατολή, όπου είχε μετασταθμεύσει και λειτουργούσε η Σχολή Αεροπορίας. Τον Ιούλιο του 1942, παίρνοντας το πτυχίο του χειριστή, ονομάστηκε Αρχισμηνίας και πήρε μέρος στις επιχειρήσεις του Μετώπου της Μέσης Ανατολής.

Στις 23 Ιουλίου 1943 πήρε μέρος σε μια από τις μεγαλύτερες επιδρομές εναντίον γερμανικών στόχων στην Κρήτη με αεροσκάφος Hurricane της 336ης Μοίρας Διώξεως. Παρά το γεγονός ότι μια βοηθητική δεξαμενή βενζίνης αποσπάστηκε από το αεροσκάφος κατά την απογείωση, αυτός δεν ματαίωσε, αλλά απεναντίας εκτέλεσε στο ακέραιο την αποστολή του και τελικά αναγκάστηκε να προσγειωθεί λόγω εξαντλήσεως των καυσίμων. Έπεσε όμως στην αντίληψη μιας εχθρικής περιπόλου και αμυνόμενος με το περίστροφό του βρήκε ηρωικό θάνατο κοντά στα συντρίμμια του αεροσκάφους του.


Στις 23 Ιουλίου 1943 τόσο η 335 ΜΔ όσο και η 336 είχαν σημαντικές απώλειες σε χειριστές, όταν συμμετείχαν από κοινού στην επιχείρηση Θέτις - τη σημαντικότερη αποστολή των ελληνικών μοιρών δίωξης στην μέση ανατολή.

Στόχος η προσβολή γερμανικών στόχων στην κατεχόμενη Κρήτη.
Η αποστολή είχε χαρακτήρα εκδίκησης για την ομαδική σφαγή της Κανδάνου από τους Γερμανούς. Οκτώ αεροσκάφη της 335 ΜΔ απογειώθηκαν από το αεροδρόμιο της Μάρσα Ματρούχ με χειριστές τους σμηναγούς Γ. Πάγκαλο και Ν . Βολονάκη, τους ανθυποσμηναγούς Κ. Μιχαηλίδη και Ε. Χατζηϊωάνου τους αρχισμηνίες Α. Κουντούρη και Ν.Φράγκο και τους επισμηνίες Β. Δούκα και Μ. Λάϊτμερ.


Επίσης, απογειώθηκαν εννέα αεροσκάφη της 336 ΜΔ με χειριστές τους σμηναγούς Σπ. Διαμαντόπουλο, Ιωάνν. Κατσαρό, τον υποσμηναγό Δ. Βουτσινά, τους ανθυποσμηναγούς Ελευθέριο Αθανασάκη και Σωτήρη Σκάντζικα, τους αρχισμηνίες Γ. Παπαϊωάννου, Κων. Κόκκα και Αν. Φραγκιά και τον επισμηνία Γ. Νικολόπουλο.

Κατά την απογείωση του σχηματισμού, αποκολλήθηκε η δεξαμενή καυσίμων από την αριστερή πτέρυγα του αεροπλάνου του Ελευθερίου Αθανασάκη, ο οποίος είχε την τελευταία στιγμή αντικαταστήσει τον ανθυποσμηναγό Στ. Ξύδη.
Παρά το γεγονός ότι ειδοποιήθηκε να επιστρέψει στην βάση του, ο Αθανασάκης παρέμεινε στον σχηματισμό, ενέργεια που ουσιαστικά ισοδυναμούσε με αυτοκτονία καθώς ήταν δεδομένο ότι δεν θα μπορούσε να επιστρέψει στην βάση του.


Στο βιβλίο του Πετώντας σε ξένους ουρανούς
Ο Ηλίας Καρταλαμάκης παραθέτει την μαρτυρία του ανθυποσμηναγού Κόκκα ο οποίος πετούσε πλάι στον Αθανασάκη.
Τον πλησιάζω και του κάνω νόημα πως του έχει φύγει η δεξαμενή, μου γνέφει πως κατάλαβε αλλά δεν πρόκειται να φύγει από τον σχηματισμό.
Και άλλο αεροπλάνο του κάνει νόημα για την δεξαμενή του, μα ο Αθανασάκης επιμένει….


Ύστερα από τρίωρη περίπου πτήση, τα ελληνικά Hurricane έπληξαν το σταθμό ραντάρ στην Ιεράπετρα καθώς και την ευρύτερη περιοχή (διάφορους στρατιωτικούς στόχους), παρά τον καταιγισμό πυκνών αντιαεροπορικών πυρών. Στην περιοχή Αγίου Νικολάου, ο ανθυποσμηναγός Ελευθέριος Αθανασάκης ανέφερε ότι είχε πρόβλημα επάρκειας καυσίμων και προέβη σε αναγκαστική προσγείωση. Διαβάζουμε και πάλι στο βιβλίο του Ηλία Καρταμαλάκη τη μαρτυρία του ανθυποσμηναγού Κόκκα.


Χτυπάμε καταυλισμούς, αυτοκίνητα, πυροβολεία, και κάθε στρατιωτικό στόχο που βρίσκεται μπροστά μας. Παντού όμως μας δίνουν και απάντηση τα εχθρικά αντιαεροπορικά. Περνάμε μέσα από μια ανοιχτή χαράδρα και βρισκόμαστε στην πεδιάδα του Αη–Νικόλα. Εκεί ακούω τον Αθανασάκη να φωνάζει ότι προσγειώνεται αναγκαστικά.


Στο σημείο όμως που προσγειώθηκε βρισκόταν μια Γερμανική περίπολος, η οποία τον κατεδίωξε. Ο Αθανασάκης αμύνθηκε με το περίστροφό του, προσπαθώντας ταυτόχρονα να διαφύγει. Παρ’ όλα αυτά, ο αγώνας είναι άνισος. Οι σφαίρες του Αθανασάκη τελειώνουν κάποια στιγμή, με αποτέλεσμα να πέσει νεκρός πάνω στην ανταλλαγή πυροβολισμών με τους διώκτες του.

Πηγή